Γιάννης Φλιάτης
Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπευτής
Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπευτής
Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία (CBT)
Τι είναι η Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία (CBT);
Η Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία (ΓΣΨ) - CBT (Cognitive Behavioral Therapy) αποτελεί μία συνεργατική και δομημένη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση. Η διάρκεια της είναι σχετικά βραχεία, είναι εστιασμένη στο εδώ-και-τώρα και πρόκειται για την περισσότερο επιστημονικά τεκμηριωμένη θεραπεία λόγου.
Συγκεκριμένα, πλήθος μελετών ανά τον κόσμο αποδεικνύουν την εφαρμογή και αποτελεσματικότητα της Γνωστικής Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας σε ένα ευρύ φάσμα ψυχικών διαταραχών, όπως είναι οι διαταραχές διάθεσης (π.χ. κατάθλιψη), οι διαταραχές άγχους (π.χ. διαταραχή πανικού, διαταραχή κοινωνικού άγχους, ειδικές φοβίες), η ψυχαναγκαστική - καταναγκαστική διαταραχή, οι διαταραχές πρόσληψης τροφής (π.χ. ψυχογενής βουλιμία), οι διαταραχές προσωπικότητας κ.α.
Ποια είναι η θεωρία πίσω από τη Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία;
Το βασικό μοντέλο της Γνωστικής Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας δίνει μεγάλη έμφαση στη σχέση και την αλληλεπίδραση των σκέψεων, των συναισθημάτων και των συμπεριφορών μας. Επομένως, ο κεντρικός άξονας της θεραπείας περιστρέφεται γύρω από το πως σκεφτόμαστε, πως συμπεριφερόμαστε και πως επικοινωνούμε στο παρόν.
Ωστόσο, με γνώμονα το βασικό μοντέλο της Γνωστικής Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας έχουν αναπτυχθεί εξειδικευμένα μοντέλα θεραπείας και συγκεκριμένες θεραπευτικές τεχνικές για κάθε διαταραχή, τα οποία εφαρμόζονται με βάση τη διάγνωση και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του εκάστοτε θεραπευόμενου. Είναι δουλειά του θεραπευτή να καταφέρει να προσαρμόσει τη θεωρία στις ανάγκες και τα συγκεκριμένα προβλήματα του κάθε θεραπευόμενου.
Για ποιο λόγο να επιλέξω τη Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία;
1) Είναι η ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που έχει μελετηθεί επιστημονικά περισσότερο από κάθε άλλη.
2) Καμία άλλη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση δεν έχει αποδειχθεί να είναι συστηματικά ανώτερη από τη Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία.
3) Τα θεωρητικά μοντέλα και οι μηχανισμοί αλλαγής της Γνωστικής Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας έχουν μελετηθεί σε σημαντικό βαθμό και συνάδουν με τα σύγχρονα πρότυπα του ανθρώπινου μυαλού και της ανθρώπινης συμπεριφοράς (π.χ. επεξεργασία πληροφοριών).
4) Έρευνες δείχνουν ότι τα θεραπευτικά οφέλη της Γνωστικής Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας μπορούν να διατηρηθούν ακόμα και μετά το τέλος της θεραπείας, αφού στόχος είναι ο θεραπευόμενος να γίνει ο θεραπευτής του εαυτού του.
Η τελειότητα είναι η μεγαλύτερη αυταπάτη του ανθρώπου – είναι κάτι που δεν υπάρχει πουθενά στο σύμπαν.
Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπευτής: Ποια είναι ακριβώς η δουλειά του;
Ψυχολόγος
Ο ψυχολόγος έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα για να συνεισφέρει θεραπευτικά σε ένα εύρος προβλημάτων συμπεριφοράς και ψυχικής υγείας. Επίσης, είναι σε θέση να βοηθά σε προβλήματα ζωής, καθημερινότητας ή σχέσεων. Ορισμένοι άνθρωποι αναζητούν βοήθεια λόγω συναισθηματικής δυσφορίας, η οποία επηρεάζει τη λειτουργικότητα τους σε καθημερινή βάση.
Ταυτόχρονα, η συναισθηματική αυτή δυσφορία μπορεί να επηρεάζει ή/και να είναι το αποτέλεσμα της σκέψης και της συμπεριφοράς μας. Σε αυτή τη συσχέτιση μεταξύ Σκέψεων, Συναισθημάτων και Συμπεριφορών (και σωματικών αντιδράσεων) βασίζεται και το μοντέλο της Γνωστικής Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας – Cognitive Behavioral Therapy (CBT).
Μέσα από τη ψυχολογική εκτίμηση, ο ψυχολόγος μπορεί να αξιολογήσει τις δυσκολίες του ατόμου και με βάση εγκεκριμένα διαγνωστικά εγχειρίδια να παρέχει διάγνωση. Επιπλέον, έχει τη δυνατότητα να παρέχει στο άτομο διαγνωστικά ερωτηματολόγια που θα βοηθήσουν στη διάγνωση ή/και που θα αναδείξουν περισσότερα για το πως ένα άτομο σκέφτεται, πράττει και αισθάνεται.
Ψυχοθεραπευτής
Ένας ψυχολόγος δύναται να εκπαιδευτεί επιπλέον σε τεκμηριωμένες επιστημονικά ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις. Με την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης και της πιστοποίησής του θεωρείται πλέον ψυχολόγος – ψυχοθεραπευτής. Η ψυχοθεραπευτική προσέγγιση στην οποία έχω εκπαιδευτεί και πιστοποιηθεί είναι η Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία – CBT (περισσότερες πληροφορίες εδώ).
Η Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία έχει αποδειχθεί ιδιαιτέρως αποτελεσματική σε ένα μεγάλο εύρος ψυχολογικών διαταραχών. Συγκεκριμένα, υπάρχουν θεραπευτικά μοντέλα για τις:
- Διαταραχές Άγχους (Διαταραχή Πανικού, Αγοραφοβία, Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους, Ειδικές Φοβίες, Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή)
- Διαταραχές Διάθεσης (Μείζων Καταθλιπτική Διαταραχή, Δυσθυμία)
- Ψυχαναγκαστική Καταναγκαστική Διαταραχή (OCD) και συναφείς Διαταραχές (Διαταραχή Σωματικής Δυσμορφίας, Διαταραχή Παρασυσσώρευσης, Τριχοτιλλομανία, κ.α.)
- Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής (Ψυχογενής Βουλιμία, Νευρική Ανορεξία, Διαταραχή Επεισοδιακής Υπερφαγίας)
- Διαταραχές Σωματικών Συμπτωμάτων και συναφείς Διαταραχές (Διαταραχή Σωματικών Συμπτωμάτων, Διαταραχή Άγχους Υγείας)
- Διαταραχές Προσωπικότητας (Μεταιχμιακή Διαταραχή Προσωπικότητας, Ψυχαναγκαστική Καταναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας κ.α.)